Czym się różnią motywy klasyczne i blokowe w procesie tworzenia stron www?

Oba te podejścia różnią się sposobem budowy, edycji i personalizacji witryny, a co za tym idzie – wygodą pracy zarówno dla twórców stron, jak i dla osób „nietechnicznych”. Motywy klasyczne opierają się na tradycyjnych plikach szablonów i wymagają częstszej ingerencji w kod, podczas gdy motywy blokowe wykorzystują edytor blokowy (Full Site Editing), pozwalając na wizualne zarządzanie całą stroną.

Tradycyjne podejście vs. buildery

Motywy klasyczne w WordPressie oparte są na tradycyjnym podejściu do budowy stron, gdzie układ i wygląd witryny definiują pliki szablonów PHP, a większe zmiany w strukturze wymagają ingerencji w kod lub użycia dodatkowych narzędzi, takich jak page buildery. Użytkownik może modyfikować podstawowe elementy strony w panelu personalizacji, korzystać z widgetów czy edytora treści, jednak nagłówek, stopka czy archiwa zazwyczaj pozostają w dużej mierze niezmienne bez pracy programisty. Stylowanie i typografia opierają się głównie na arkuszach CSS, co daje dużą kontrolę twórcom, ale ogranicza możliwości osób, które nie znają kodu. Motywy blokowe działają zupełnie inaczej, ponieważ w całości korzystają z edytora blokowego Gutenberg i koncepcji Full Site Editing. Oznacza to, że każdy element witryny – od treści wpisu, przez nagłówek i stopkę, aż po strony archiwalne – tworzony jest z bloków i może być dowolnie edytowany w wizualnym interfejsie. Kluczowym elementem takiego motywu jest plik theme.json, który pozwala centralnie zarządzać ustawieniami kolorów, typografii czy odstępów, zapewniając spójność całej strony. Dzięki temu motywy blokowe charakteryzują się dużą elastycznością i dostępnością dla osób nietechnicznych, które mogą samodzielnie zmieniać wygląd i układ strony bez pisania kodu, a jednocześnie zachowują nowoczesną strukturę i zgodność z najnowszymi standardami WordPressa.

Motywy klasyczne:

• Opierają się na plikach szablonów PHP (header.php, footer.php, page.php itd.).
• Wymagają znajomości kodu, jeśli chcesz modyfikować wygląd lub układ.
• Stylowanie oparte głównie o CSS.
• Edycja treści odbywa się za pomocą edytora blokowego tylko wewnątrz wpisów/stron.

Motywy blokowe:

• Cała strona (w tym nagłówek, stopka, itp.) może być edytowana bez kodu – za pomocą edytora wizualnego.
• Wykorzystują bloki do budowania każdej części witryny.
• Oparte na plikach konfiguracyjnych (theme.json), które pozwalają globalnie zarządzać wyglądem.
• Idealne dla osób, które chcą samodzielnie projektować prostą stronę „na żywo”.

Zalety motywów blokowych

• Pełna swoboda projektowania – zmieniasz układ strony bez kodowania.
• Szybsze tworzenie szablonów – np. dla produktów lub stron typu „landing page”.
• Centralne zarządzanie stylami – czcionki, kolory w jednym miejscu.
• Przyszłościowe – WordPress intensywnie rozwija system blokowy.

Zalety motywów klasycznych

• Większa kontrola nad kodem – idealne dla developerów tworzących własne rozwiązania.
• Pewność – tysiące sprawdzonych motywów, wiele z nich z rozbudowaną dokumentacją.
• Kompatybilność – niektóre wtyczki (zwłaszcza starsze) nadal lepiej współpracują z klasycznymi motywami.
• Brak ograniczeń – praktycznie nieograniczone możliwości w projektowaniu i tworzeniu różnych rozwiązań.

Kiedy wybrać motyw blokowy, a kiedy klasyczny?

W praktyce można powiedzieć, że motywy klasyczne to rozwiązanie konserwatywne, stabilne i dobre dla deweloperów, a motywy blokowe to kierunek, w którym rozwija się WordPress – bardziej elastyczny, wizualny i przyjazny użytkownikom nietechnicznym.

Wybierz motyw blokowy, jeśli:

• Tworzysz stronę samodzielnie i chcesz mieć maksymalną kontrolę wizualną bez kodowania.
• Chcesz korzystać z nowoczesnych funkcji WordPressa – edytora strony, stylów globalnych itd.
• Budujesz prostą stronę bez skomplikowanej logiki.

Wybierz motyw klasyczny, jeśli:

• Tworzysz rozbudowaną stronę z niestandardową logiką, np. duży sklep, portal czy system ogłoszeń.
• Masz już działający motyw i chcesz zachować kompatybilność.
• Potrzebujesz skomplikowanych lub bardziej rozbudowanych funkcji.
• Jesteś programistą i preferujesz pełną kontrolę nad strukturą kodu.

Wniosek:
Jeśli zaczynasz nową stronę i zależy Ci na elastyczności bez kodowania – wybierz motyw blokowy.
Jeśli tworzysz coś zaawansowanego technicznie lub rozwijasz istniejący projekt – klasyczny motyw może być lepszym wyborem.